بعضی مواقع تایرهای موتورسیکلت تا حدی کهنه و قدیمی میشوند که دیگر قابل استفاده نخواهند بود.در بسیاری از موارد، زمان زیادی طول میکشد که عاج لاستیک از بین رفته و ظاهری نامناسب پیدا کند. به این ترتیب، پیش از این که تایرهای موتورسیکلت شما در ظاهر غیر قابل استفاده به نظر برسند، عمر مفید آنها به پایان میرسد.
همانطور که میدانید، تکنولوژی ساخت تایر در یک دهه گذشته پیشرفت قابل توجهی داشته است. به همین دلیل، داشتن اطلاعات درباره تایرهای جدید برای مصرفکنندگان آنها به امری ضروری تبدیل شده است. یکی از همین اطلاعات، نحوه تشخیص کهنگی تایر موتورسیکلت است.
یکی از فاکتورهای مهمی که هنگام خرید یک تایر باید به آن توجه کنید، عمرِ آج است. در واقع، عمر آج نشان میدهد که عمر مفید یک تایر چند کیلومتر خواهد بود (به طور مثال 24,000 کیلومتر برای تایر موتورسیکلت). نکته مهم این است که امکان دارد شما در مدتی طولانی حتی 10 درصد از رقم اعلام شده برای عمر آج تایر را هم با آن پیمایش نکرده باشید، اما به دلیل کهنگی، تایر مورد نظر عملاً قابل استفاده نبوده و حتی ممکن است خطرناک باشد.
اگر چند سال پیش یک جفت تایر برای موتورسیکلت خود خریدهاید، اما در طول این مدت حتی 1,000 کیلومتر مسیر را هم با آنها پیمایش نکردهاید و حال این سوال برای شما پیش آمده که آیا این تایرها هنوز قابل استفاده هستند یا خیر، باید در پاسخ این سوال بگوییم: بستگی دارد. به بیان دقیقتر، این موضوع به سه چیز بستگی دارد که عبارتند از:
واقعیت این است که بسیاری از افراد به تایرهای موتورسیکلت خود چندان اهمیت نداده و از وضعیت آنها غافل هستند. در حقیقت، بهتر است این سوالات را از شما بپرسیم: تا به حال چند بار پیش آمده است که آج تایرهای موتورسیکلت خود را به دقت بررسی کنید؟ از آخرین باری که این کار را انجام دادهاید چه مدتی گذشته است؟ احتمالاً جوابهای چندان مناسبی برای این سوالات نخواهید داشت. اما سوال اصلی این است:
نکته مهم این است که امکان دارد تایرهای موتورسیکلت خود را از نظر ظاهری بررسی کنید و همه چیز مرتب به نظر برسد، اما به دلیل کهنه بودن آنها، در یک پیچ تند با سرعت بالا در هوای بارانی، عملکردی ضعیف داشته باشند. دلیل این امر این است که در بسیاری از موارد، زمان زیادی طول میکشد که آج لاستیک از بین رفته و ظاهری نامناسب پیدا کند. به این ترتیب، پیش از این که تایرهای موتورسیکلت شما در ظاهر غیر قابل استفاده به نظر برسند، عمر مفید آنها به پایان میرسد و مواد تشکیلدهنده آنها خاصیت خود را از دست میدهند.
بیشتر تولیدکنندگان تایر، معمولاً تایرهایی با عمر بیشتر از پنج سال را به فروش نخواهند رساند. اما مشکل این است که بیشتر افراد تایر را به طور مستقیم و بدون واسطه از تولیدکننده خریداری نمیکنند و متاسفانه عاملین فروش هم لزوماً تایرهایی با عمر کمتر از پنج سال را به شما نخواهند فروخت. با این حساب، دانستن نحوه خواندن تاریخ تولید تایر موتورسیکلت امری ضروری به شمار میرود که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
برای پیدا کردن تاریخ تولید تایر، ابتدا باید نوشته DOT را روی تایر پیدا کنید. تاریخ تولید – که یک کد چهار رقمی است – نزدیک به این نوشته خواهد بود. در این کد چهار رقمی، دو رقم سمت راست سال تولید تایر را نشان داده و دو رقم سمت چپ نشان میدهند که تایر در چندمین هفته از سال به تولید رسیده است. به طور مثال، تاریخ تولید 0818 بر روی یک تایر موتورسیکلت به این معنی است که تایر مورد نظر در هفته هشتم سال 2018 به تولید رسیده است. دو تصویر زیر، دو نمونه دیگر از نحوه خواندن تاریخ تولید تایر را نشان میدهند.
همانطور که مشاهده (تصویر بالا) میکنید، در سمت چپ تصویر نوشته DOT به چشم میخورد
و کد چهار رقمی مربوط به تاریخ تولید هم در سمت راست تصویر
و نزدیک به این نوشته قابل مشاهده است. این کد 2019 است
یعنی این تایر در هفته بیستم سال 2019 به تولید رسیده است.
در تصویر پایین، کد چهار رقمی 1017 است یعنی این تایردر هفته دهم سال 2017 به تولید رسیده است.
حال میتوانید به سادگی تاریخ تولید تایر را از بین نوشتههای روی دیواره جانبی آن پیدا کرده و بخوانید. اگر تایر را از فروشگاههای اینترنتی سفارش داده و تصمیم دارید خودتان آن را بر روی موتورسیکلت نصب کنید، پیشنهاد میکنیم هنگام تحویل گرفتن حتماً تاریخ تولید را چک کنید. اگر تصمیم ندارید خرید را از طریق اینترنت انجام دهید، حتماً قبل از این که تایر را بر روی موتورسیکلت شما نصب کنند، تاریخ تولید آن را چک کنید.
اگر تصمیم دارید تایر را در آینده بر روی موتورسیکلت خود نصب کنید، بهتر است آن را در فضای بسته نگهداری کنید. از عواملی که سبب میشوند تایر نو زودتر از زمانی که انتظار میرود کهنه شود میتوان به چند مورد زیر اشاره کرد:
پیشنهاد میکنیم هر بار که روغن موتور را تعویض میکنید، وضعیت تایرهای موتورسیکلت خود را هم بررسی کنید.
هنگام بررسی وضعیت تایرها، مواردی که میتوانید چک کنید عبارتند از:
هنگام تعویض یک تایر بسیار قدیمی و کهنه، جدا کردن تایر از رینگ کار چندان سادهای نخواهد بود. اما نکته جالب این است که یک تایر نو با تاریخ تولید جدید، با وجود آج بیشتر در مقایسه با یک تایر کهنه، انعطافپذیری بسیار بیشتری خواهد داشت. این موارد نشان میدهند که عملکرد تایر موتورسیکلت کهنه و خشک تفاوت قابل ملاحظهای با عملکرد یک تایر نو و نرم خواهد داشت.
توصیه میشود پیش از این که تایر موتور سیکلت شرایط نامناسبی پیدا کرده و آج آن بیش از حد ساییده شود، آن را با یک تایر نو تعویض کنید. چسبندگی یک تایر کهنه – که خشک و سفت شده – تا حد قابل توجهی کاهش پیدا میکند. این نکته را فراموش نکنید که قیمت یک جفت تایر نو بسیار کمتر از هزینهای خواهد بود که یک تصادف به دلیل کهنگی تایرها به شما تحمیل خواهد کرد.